- Ιατρικές εξελίξεις
-
από admin
Η κάνναβη είναι ένα φυτό με μακραίωνη παρουσία στην ιστορία της ιατρικής και της κουλτούρας πολλών λαών. Τα τελευταία χρόνια, η χρήση της αποποινικοποιείται ή νομιμοποιείται σε ολοένα και περισσότερες χώρες, τόσο για ιατρικούς όσο και για ψυχαγωγικούς σκοπούς.
Σήμερα, η χρήση της κάνναβης επιτρέπεται ιατρικά σε δεκάδες χώρες, και πλήρως (δηλαδή και ψυχαγωγικά) σε χώρες όπως ο Καναδάς και αρκετές Πολιτείες των ΗΠΑ. Υπάρχουν στοιχεία ότι η κάνναβη μπορεί να βοηθήσει θεραπευτικά, ιδίως για περιπτώσεις χρόνιου πόνου, σπαστικότητας, ναυτίας σε καρκινοπαθείς και απώλειας όρεξης. Η χρήση της για ιατρικού λόγους, ωστόσο, θα πρέπει να βασίζεται σε συγκεκριμένες ενδείξεις και ορθή δοσολογία, και απαιτεί πάντα παρακολούθηση από επαγγελματίες υγείας.
Η ραγδαία άνοδος της καθημερινής χρήσης
Σύμφωνα με τη μελέτη στο Addiction (Caulkins, 2024), η καθημερινή ή σχεδόν καθημερινή χρήση κάνναβης ξεπέρασε εκείνη του αλκοόλ το έτος 2022, βάσει ανάλυσης δεδομένων από εθνικές έρευνες χρήσης ουσιών στις ΗΠΑ. Ο Καναδάς παρουσιάζει ανάλογες τάσεις, με τη χρήση κάνναβης να έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά τη νομιμοποίησή της. Αυτή η αλλαγή δείχνει μια σημαντική πολιτισμική στροφή, αλλά ταυτόχρονα φέρνει και νέες προκλήσεις για τη δημόσια υγεία.
Οι επιπτώσεις της συστηματικής χρήσης
Η συχνή χρήση κάνναβης μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και μικροαγγειακές βλάβες στον εγκέφαλο, επηρεάζοντας άμεσα τη γνωστική λειτουργία. Παράλληλα, σχετίζεται έμμεσα με την ανάπτυξη παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας, όπως η κατάθλιψη, η κοινωνική απομόνωση και η μειωμένη γνωστική δραστηριότητα.
Ενώ, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι χρήστες κάνναβης είναι περίπου 25% πιο πιθανό να χρειαστούν επείγουσα ιατρική φροντίδα ή νοσηλεία σε σύγκριση με μη χρήστες.
Από τη χρήση στην κατάχρηση: τα ευρήματα μιας νέας μελέτης
Μια εκτεταμένη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA Neurology τον Απρίλιο του 2025, ανέλυσε δεδομένα άνω των 6 εκατομμυρίων ατόμων ηλικίας 45 έως 105 ετών στον Καναδά. Από αυτούς, πάνω από 16.000 άτομα είχαν επισκεφθεί τα επείγοντα ή νοσηλευτεί λόγω επιπλοκών που σχετίζονταν με χρήση κάνναβης. Τα ευρήματα δείχνουν ότι:
- 5% διαγνώστηκαν με άνοια μέσα σε 5 χρόνια από τη νοσηλεία,
- και 19% μέσα σε 10 χρόνια.
Αν και αυτά τα ποσοστά δεν αποδεικνύουν ότι η κάνναβη προκαλεί άμεσα άνοια, αποτελούν ένδειξη αυξημένου κινδύνου σε πληθυσμούς με έντονη ή προβληματική χρήση, και χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.
Τι είναι η διαταραχή χρήσης κάνναβης;
Σύμφωνα με το CDC, περίπου 1 στους 3 χρήστες κάνναβης μπορεί να αναπτύξει κάποια μορφή εξάρτησης.
Η κατάσταση αυτή αναφέρεται ως διαταραχή χρήσης κάνναβης (cannabis use disorder) και χαρακτηρίζεται από αδυναμία διακοπής της χρήσης, ακόμη και όταν το άτομο αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας ή κοινωνικής λειτουργικότητας. Όταν κάποιος σταματά τη χρήση, μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα στέρησης, κατάθλιψη, έντονο άγχος ή άλλα ψυχικά συμπτώματα που τον οδηγούν και πάλι στη χρήση.
Ένα σημαντικό προειδοποιητικό σήμα για τους επαγγελματίες υγείας
H πρόσφατη μελέτη πρέπει να προβληματίσει τους επαγγελματίες υγείας, ώστε να ελέγχουν αν οι ασθενείς τους κάνουν κατάχρηση κάνναβης, ιδίως αν είναι άτομα μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας, στα οποία συνυπάρχουν συχνά και άλλοι παράγοντες κινδύνου.
Συμπερασματικά
Η κάνναβη δεν είναι από μόνη της «κακή» ή «επικίνδυνη». Όπως κάθε ουσία με φαρμακολογική δράση, μπορεί να είναι χρήσιμη σε ελεγχόμενο πλαίσιο, αλλά δυνητικά επιβλαβής όταν γίνεται κατάχρηση ή όταν δεν λαμβάνεται υπόψη το ιστορικό υγείας του χρήστη.
Η ενημέρωση, η πρόληψη και η διάκριση μεταξύ χρήσης και κατάχρησης είναι το κλειδί για την προστασία της υγείας του πληθυσμού.
