Τι είναι ο καρκίνος του μαστού;
Όταν τα κύτταρα του μαστού (συνήθως στους γαλακτοφόρους πόρους ή τα λοβία) αρχίζουν να αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα (εξαλλάσσονται), σχηματίζοντας έναν κακοήθη όγκο, τότε μιλάμε για καρκίνο του μαστού. Ο όγκος αυτός μπορεί να είναι ορατός σε ακτινογραφία ή ψηλαφητός σαν μάζα. Η πάθηση όμως αυτή μπορεί να εντοπιστεί και στην αρχή της, πριν δηλαδή εξελιχθεί σε αυτό το βαθμό, με την εξέταση της μαστογραφίας, η οποία εντοπίζει περιοχές με προκαρκινικές αλλοιώσεις (πορογενής ή λοβιακός μη διηθητικός καρκίνος μαστού), οι οποίες είναι εμφανείς στη μαστογραφία ως αποτιτανώσεις.
Ο καρκίνος του μαστού εμφανίζεται σχεδόν αποκλειστικά στις γυναίκες, όμως και οι άνδρες μπορεί επίσης να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού.
Μπορεί να προληφθεί ο καρκίνος του μαστού;
Ο καρκίνος του μαστού είναι σε μεγάλο βαθμό ιάσιμος αν εντοπιστεί εγκαίρως, γι’ αυτό είναι κρίσιμης σημασίας η ετήσια προληπτική εξέταση. Οι γυναίκες που υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο με ψηφιακή μαστογραφία έχουν θνησιμότητα 4,7%, ενώ σε όσες δεν κάνουν μαστογραφία η θνησιμότητα ανέρχεται σε 56%.
Κάθε χρόνο στη χώρα μας 5000 γυναίκες διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού. Με έγκαιρη διάγνωση μέσω της ψηφιακής μαστογραφίας, το ποσοστό επιβίωσης μπορεί να ξεπερνά το 80%.
Παγκοσμίως, όμως, πεθαίνουν από καρκίνο του μαστού 400.000 γυναίκες, κυρίως λόγω μη έγκαιρης διάγνωσης και λήψης θεραπείας.
Πού οφείλεται ο καρκίνος του μαστού;
Ακόμη δεν έχει βρεθεί πού οφείλεται ο καρκίνος του μαστού. Υπάρχουν παράγοντες που παίζουν ρόλο στην εμφάνιση αυτού του καρκίνου. Και πάλι όμως μπορεί κάποια γυναίκα να νοσήσει και χωρίς να υπάρχουν αυτοί οι παράγοντες ή να μην νοσήσει, ακόμη κι αν υπάρχουν αυτοί οι παράγοντες.
Παράγοντες που συσχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνου του μαστού:
Ηλικία και Φυσιολογία: Η ηλικία (άνω των 50 ετών), η φυσιολογία (αν υπάρχει παχυσαρκία μετά την εμμηνόπαυση), το ύψος (αν το ανάστημα είναι ψηλό), η μάζα του αδένα του μαστού (αν είναι μεγάλη), και η εναπόθεση λίπους στο πάνω μέρος του σώματος (αν είναι αυξημένη).
Ατομικό και Οικογενειακό Ιστορικό: Το ατομικό ιστορικό, αν έχει εμφανιστεί ήδη καρκίνος στον ένα μαστό. Το οικογενειακό ιστορικό, αν συγγενείς α’ βαθμού (μαμά, αδερφή, κόρη) έχουν εμφανίσει καρκίνο μαστού ή καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Έναρξη και Διακοπή Έμμηνου Ρύσεως (Περιόδου): Αν ξεκίνησε νωρίτερα και αν διακόπηκε αργότερα από ό,τι συνηθίζεται.
Ορμόνες και Αντισυλληπτικά: Η πρόσληψη ορμονών, οιστρογόνων και προγεστερόνης για διάστημα μεγαλύτερο των 4 ετών. Η πρόσληψη αντισυλληπτικών δισκίων, αν και η αύξηση του κινδύνου είναι πολύ μικρή και έχει βραχεία διάρκεια.
Διατροφή και Περιβάλλον: Η αυξημένη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, το κάπνισμα και η έκθεση σε ακτινοβολία.
Ηλικία τεκνοποίησης: Η τεκνοποίηση του πρώτου παιδιού σε μεγαλύτερη ηλικία.
Γενετική Προδιάθεση και Άλλες Παθήσεις: Η κληρονόμηση των γονίδιων BRCA1 και BRCA2, τα οποία αυξάνουν την προδιάθεση για καρκίνο μαστού και ωοθηκών (χωρίς να είναι τα μόνα). Η εμφάνιση ινοκυστικής μαστοπάθειας.
Με ποιες εξετάσεις προλαμβάνεται ο καρκίνος του μαστού;
Μηνιαία αυτοεξέταση από την ηλικία των 20 ετών
Κάθε μήνα, κατά την 7η-11η ημέρα του εμμηνορρυσιακού κύκλου, η γυναίκα μετά την ηλικία των 20 ετών, καλό είναι να αυτοψηλαφεί τον μαστό της ώστε να μπορεί να εντοπίσει οποιαδήποτε αλλαγή στη μορφολογία και στη δομή του.
Ετήσια κλινική εξέταση από τον γυναικολόγο
Ψηλάφηση θα πρέπει να γίνεται και σε ετήσια βάση (μαζί με το τεστ PAP) από τον γυναικολόγο ή από τον ειδικό μαστολόγο.
Υπερηχογράφημα του μαστού κατά την ηλικία των 35-40 ετών
Το υπερηχογράφημα μαστού είναι μία απλή, ανώδυνη και αναίμακτη εξέταση, χωρίς ακτινοβολία, η οποία όμως επιλέγεται για γυναίκες μικρότερης ηλικίας, είτε για έγκυες ή θηλάζουσες.
Ετήσια μαστογραφία σε ηλικίες άνω των 40 ετών
Η καλύτερη εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού είναι η μαστογραφία, αφού μπορεί να εντοπίσει μικροαποτιτανώσεις (οι οποίες δεν μπορούν να εντοπιστούν με το υπερηχογράφημα).
Η εξέταση είναι ανώδυνη, διαρκεί ελάχιστο χρόνο, και με τα σύγχρονα μηχανήματα, η δόση ακτινοβολίας είναι εξαιρετικά χαμηλή.
Η Απεικονιστική Χαλάτση για τον Οκτώβριο και μέχρι το 1ο δεκαήμερο του Νοεμβρίου προσφέρει:
Πακέτο Α
Μαστογραφία και Υπερηχογράφημα μαστών
Κόστος 50€
Πακέτο Β
Υπερηχογράφημα μαστών – Κλινική εξέταση μαστών – Λήψη ατομικού αναμνηστικού
Κόστος 25€
Πακέτο Γ
Υπερηχογράφημα μαστών – Κλινική εξέταση μαστών – Λήψη ατομικού αναμνηστικού – Test pap
Κόστος 45€
Υπάρχουν κι άλλες απεικονιστικές εξετάσεις που μπορεί να ζητήσει ο γιατρός για την ακριβή διάγνωση, όπως είναι η ελαστογραφία και η τομοσύνθεση, οι οποίες όμως δεν αποτελούν εξετάσεις ρουτίνας.
Ο ρόλος της διατροφής και της άσκησης στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού
Πρόληψη δεν κάνουμε μόνο με τις εξετάσεις, αλλά και με τον τρόπο ζωής και διατροφής, για όλες τις παθήσεις, πόσο μάλλον για μια πάθηση που συσχετίζεται με διατροφικούς παράγοντες και με παράγοντες φυσιολογίας.
Γι’ αυτό, πριν και πέρα από τις εξετάσεις, φροντίστε να:
-
ακολουθείτε μια υγιεινή και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή (τρόφιμα υψηλά σε περιεκτικότητα φυτικών ινών, όπως είναι τα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά και ελαιόλαδο γιατί το ελαϊκό οξύ φαίνεται ότι καταστέλλει τη δράση του σημαντικότερου ογκογονιδίου του μαστού)
-
ασκείστε τακτικά μέσα στην εβδομάδα, με 30λεπτες ασκήσεις, ή έστω με απλό περπάτημα
-
διατηρείτε υγιές σωματικό βάρος, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση, αποφεύγοντας συσσώρευση λίπους στο πάνω μέρος του σώματος
-
καταναλώνετε αλκοόλ με μέτρο, ώστε να μην ξεπερνά τα δύο ποτά την ημέρα
-
αποφεύγετε μακρόχρονη λήψη ορμονών, οιστρογόνων και προγεστερόνης, όπως και μακρόχρονη λήψη αντισυλληπτικών δισκίων
