Βιοψία Προστάτη
Η βιοψία είναι μία επεμβατική μέθοδος διάγνωσης, κατά την οποία λαμβάνεται δείγμα ιστού από το σημείο του σώματος το οποίο πρέπει να εξεταστεί. Στη βιοψία προστάτη λαμβάνονται μικρά κομμάτια ιστού από τον προστάτη αδένα. Τα δείγματα αυτά εξετάζονται μικροσκοπικά προκειμένου να βρεθεί κάποια πάθηση του προστάτη, και κυρίως, εξετάζεται η πιθανότητα ύπαρξης καρκίνου του προστάτη.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνά ανιχνεύσιμος καρκίνος στον ανδρικό πληθυσμό. Μάλιστα, η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία υπολογίζει ότι 1 στους 7 άνδρες θα διαγνωστεί με καρκίνο του προστάτη σε κάποια στιγμή της ζωή του.
Πότε γίνεται η βιοψία προστάτη;
Η βιοψία πρέπει να γίνεται όταν κατά την εξέταση από τον ουρολόγο (δακτυλική, διορθικό υπέρηχο) παρατηρηθεί κάτι ύποπτο, σε συνδυασμό με αυξημένες τιμές στο PSA αίματος. Οι φυσιολογικές τιμές PSA ανά δεκαετία είναι:
| ΗΛΙΚΙΑ | PSA Ανώτατο Όριο (ng/mL) |
| < 40 | < 2.0 |
| 40 – 49 | < 2.5 |
| 50 – 59 | < 3.5 |
| 60 – 69 | < 4.5 |
| 70 – 79 | < 6.5 |
| > 80 | < 7.2 |
Η βιοψία προστάτη είναι μία εξαιρετικά σημαντική εξέταση, η οποία τείνει να γίνει μία από τις εξετάσεις ρουτίνας για τους άνδρες άνω των 50 ετών. Ο λόγος είναι ότι πρόκειται για τη μόνη εξέταση που μπορεί να διαγνώσει τον καρκίνο του προστάτη.
Συνήθως, ο καρκίνος του προστάτη δεν εμφανίζει συμπτώματα, παρά μόνο στις περιπτώσεις όπου ο καρκίνος έχει προχωρήσει αρκετά και έχει δώσει μεταστάσεις στα οστά, τους λεμφαδένες, τους πνεύμονες, το ήπαρ, το δέρμα και τον εγκέφαλο. Συνεπώς, η έγκαιρη διάγνωσή του είναι σημαντικός παράγοντας, που προσφέρει στον ασθενή σημαντικά μεγαλύτερα περιθώρια ίασης.
Πώς πραγματοποιείται η εξέταση;
Πριν την εξέταση συνιστάται στον ασθενή να διακόψει ορισμένα φάρμακα, όπως αντιπηκτικά, ηπαρίνη κ.ά, σε περίπτωση που τα λαμβάνει. Η διακοπή πρέπει να γίνει μερικές μέρες πριν τη διενέργεια της εξέτασης. Ταυτόχρονα, πριν την εξέταση, ο ασθενής λαμβάνει προφυλακτική αντιβιοτική αγωγή, την οποία θα πρέπει να συνεχίσει να λαμβάνει και για μερικές μέρες μετά την εξέταση.
Η βιοψία προστάτη γίνεται κατευθυνόμενα με τοπική αναισθησία (ή μέθη) και με τη χρήση υπερηχογράφου (διορθικού), ο οποίος απεικονίζει τον προστάτη στην οθόνη. Έτσι, ο γιατρός μπορεί να κατευθύνει μία πολύ λεπτή βελόνα στις ύποπτες περιοχές, από όπου θα λάβει τα δείγματα που θα αποσταλούν για εξέταση. Τα αποτελέσματα λαμβάνονται σε λίγες ημέρες.
Υπάρχουν παρενέργειες;
Η βιοψία προστάτη είναι μία σχεδόν ανώδυνη διαδικασία, η οποία διαρκεί λίγα λεπτά, και αν διενεργείται από έμπειρο γιατρό, και με τη χρήση σύγχρονων μηχανημάτων, είναι απολύτως ασφαλής. Μετά από μερικές ώρες ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Οι επιπλοκές είναι σπάνιες και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αιματουρία
- Αίμα στον πρωκτό
- Αιμοσπερμία
- Πυρετό
- Προστατίτιδα
- Δυσκολία στην ούρηση
- Πόνο στην περιοχή πυέλου – περινέου
Από τη βιοψία δεν επηρεάζεται η γονιμότητα και η ικανότητα στύσης.
Αποτελεσματικότητα εξέτασης
Η αξιοπιστία της πρώτης βιοψίας είναι αρκετά υψηλή, πάνω από 80%. Στην περίπτωση που δεν βρεθεί καρκίνος στην πρώτη βιοψία, όμως, είναι σημαντικό να συνεχιστεί η παρακολούθηση του ασθενούς, για την πιθανότητα να υπάρχει κάποιο μικρό αδενοκαρκίνωμα σε σημείο από όπου δεν ελήφθη δείγμα.
Εάν από τη δακτυλική εξέταση διαπιστωθεί κάποια αλλαγή στον προστάτη, και το PSA συνεχίσει να αυξάνει, τότε απαιτείται επαναληπτική βιοψία. Συνήθως, της δεύτερης βιοψίας προηγείται μία μαγνητική πολυπαραμετρική τομογραφία προστάτη, ώστε να εντοπιστούν τυχόν ύποπτες περιοχές, και τα δείγματα να ληφθούν ακόμη πιο στοχευμένα. Η ίδια εξέταση (πολυπαραμετρική MRI προστάτη) μπορεί να πραγματοποιηθεί και πριν την πρώτη βιοψία.
