Θρομβοπενία: Τι είναι και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Κάποιοι άνθρωποι έχουν αυτό που ονομάζουμε αραιό αίμα. Αυτό σημαίνει ότι έχουν πολύ λίγα αιμοπετάλια, τα συστατικά εκείνα που βοηθάνε στην πηκτικότητά του.  Το αραιό αίμα έχει κάποια συμπτώματα, με τα κύρια να είναι η υπερβολική αιμορραγία και οι μώλωπες.

Συνοπτικά, το αίμα αποτελείται από τέσσερα κύρια συστατικά: το πλάσμα, τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια. Τα αιμοπετάλια αποτελούν το 1-2 τοις εκατό του αίματος και το βοηθούν να πήξει.

Όταν το αίμα είναι αραιό, τότε λέμε ότι υπάρχει θρομβοπενία, η οποία  προκαλείται από χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων.

Το φυσιολογικό επίπεδο αιμοπεταλίων στο αίμα κυμαίνεται μεταξύ 140.000-400.000 ανά χιλιοστόλιτρο (mL). Εάν τα επίπεδα των αιμοπεταλίων πέσουν κάτω από 140.000 / mL, αυτό μπορεί να υποδηλώνει αραίωση αίματος και άρα θρομβοπενία.

Γιατί μπορεί να πάθει το αίμα αραίωση;

Τα αιμοπετάλια παράγονται στον σπλήνα. Μετά τον σχηματισμό τους, έχουν μικρή διάρκεια ζωής, μεταξύ 7 και 10 ημερών.

Ο φυσιολογικός αριθμός των αιμοπεταλίων μπορεί να μειωθεί εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων, στους οποίους περιλαμβάνονται οι εξής:

Μειωμένη παραγωγή αιμοπεταλίων

Οι ιογενείς λοιμώξεις, όπως ο ιός HIV, η ηπατίτιδα C, η παρωτίτιδα, η ερυθρά ή ο ιός Epstein-Barr μπορεί να προκαλέσουν μείωση του αριθμού των αιμοπεταλίων.

Οι διαταραχές του μυελού των οστών, όπως η λευχαιμία και το λέμφωμα, επίσης μπορεί να επηρεάσουν τον αριθμό των παραγόμενων αιμοπεταλίων.

Φαρμακευτική αγωγή

Μερικοί άνθρωποι λαμβάνουν αραιωτικά αίματος για να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Δύο κύριοι τύποι φαρμάκων αραιώνουν το αίμα:

• Τα αντιπηκτικά: Περιλαμβάνουν ηπαρίνη και βαρφαρίνη και δρουν για να επιμηκύνουν το χρόνο που απαιτείται για να σχηματιστεί θρόμβος.

• Αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα: Η ασπιρίνη είναι ένα παράδειγμα και μπορεί να αραιώσει το αίμα και να αποτρέψει τα αιμοπετάλια να σχηματίσουν θρόμβο.

Διαταραχές του σπλήνα

Ο σπλήνας παράγει αιμοπετάλια, επομένως τα προβλήματα με τον σπλήνα μπορούν να προκαλέσουν αραίωση στο αίμα.  Τα προβλήματα/παθήσεις που επηρεάζουν τον σπλήνα περιλαμβάνουν:

• την σπληνομεγαλία ή διογκωμένη σπλήνα

• και τον υπερπλασιασμό, που μπορεί να προκαλέσει παγίδευση αιμοπεταλίων στον σπλήνα

Αυξημένη καταστροφή αιμοπεταλίων

Ορισμένες αυτοάνοσες καταστάσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (SLE), μπορεί να αυξήσουν τον αριθμό των αιμοπεταλίων που καταστρέφονται. Εάν δεν γίνεται αρκετά γρήγορα νέα παραγωγή αιμοπεταλίων, το αίμα μπορεί να αραιώσει.

Χρόνια ηπατική νόσος (CLD)

Η CLD μειώνει τα επίπεδα της θρομβοποιητίνης, της ορμόνης που διεγείρει την παραγωγή αιμοπεταλίων. Τα χαμηλά επίπεδα θρομβοποιητίνης μειώνουν τον ρυθμό παραγωγής των αιμοπεταλίων.

Άλλοι παράγοντες:

• Γήρανση: Οι αριθμοί των αιμοπεταλίων μπορεί να μειωθούν με το γήρας.

• Γενετική: Μερικοί άνθρωποι έχουν χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων λόγω γενετικών παραγόντων.

• Εγκυμοσύνη: 5-7% των εγκύων γυναικών υφίστανται αραίωση του αίματος, εξαιτίας μείωσης του αριθμού των αιμοπεταλίων

Συμπτώματα

Η αραίωση του αίματος, συχνά, δεν προκαλεί συμπτώματα. Γι’ αυτό συνήθως εντοπίζεται κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης αίματος που διενεργείται για τον εντοπισμό μιας άλλης πάθησης.

Ο χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων κάνει το αίμα να πήζει πιο δύσκολα, οπότε υπερβολική ή παρατεταμένη αιμορραγία, ακόμη κι από ένα μικρό κόψιμο, μπορεί να υποδεικνύει ότι υπάρχει αυτό το πρόβλημα στο αίμα.

Άλλες ενδείξεις μπορεί να είναι η αιμορραγία ούλων, η ρινορραγία, το αίμα στα κόπρανα και η βαριά εμμηνορροϊκή ροή χωρίς θρόμβους.

Περιστασιακά, ένα άτομο με αραιό αίμα μπορεί επίσης να εμφανίζει  ξαφνικούς μώλωπες γνωστούς ως πορφύρα ή αιμορραγίες στο δέρμα που ονομάζονται πετέχειες.

Διάγνωση

Ένας γιατρός μπορεί να διαγνώσει την αραίωση αίματος με Πλήρη Καταμέτρηση Αίματος (CBC).

Θεραπεία

Η θεραπεία για το αραιό αίμα θα εξαρτηθεί από την υποκείμενη αιτία. Ωστόσο, μερικές φορές η θεραπεία της υποκείμενης αιτίας μπορεί να μην αλλάξει τον αριθμό των αιμοπεταλίων, και το αίμα να παραμείνει αραιό.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί συνταγογραφούν κορτικοστεροειδή για τη θεραπεία του αραιού αίματος, σε καταστάσεις όπως η ιδιοπαθής θρομβοκυτταροπενική πορφύρα (ITP). Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να συστήσουν μετάγγιση αιμοπεταλίων.

Πότε να δείτε γιατρό

Είναι σημαντικό να λάβετε ιατρική διάγνωση εάν έχετε συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν αραιό αίμα. Ένας γιατρός μπορεί να βοηθήσει στον προσδιορισμό της υποκείμενης αιτίας και να αναπτύξει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας.

Μπορεί επίσης να σας συμβουλεύσει σχετικά με τα μέτρα πρόληψης που μπορείτε να πάρετε και πώς να διαχειριστείτε προβλήματα, όπως είναι η υπερβολική αιμορραγία, που προκαλούνται από την αραίωση του αίματος.