Έλεγχος λειτουργίας των νεφρών: ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις;

Οι εξετάσεις για τη λειτουργία των νεφρών έχουν ως στόχο να αποσαφηνίσουμε αν οι νεφροί μας λειτουργούν όπως θα έπρεπε, αν δηλαδή οι νεφροί καθαρίζουν και αποβάλλουν από τον οργανισμό μας όλες τις περιττές και επικίνδυνες ουσίες. Συνήθως, τέτοιες εξετάσεις περιλαμβάνουν μία αιματολογική εξέταση και μία εξέταση ούρων μετά από 24ωρη συλλογή τους.

Ποιος είναι ο ρόλος των νεφρών;

Τα νεφρά είναι μέρος του ουροποιητικού συστήματος. Βρίσκονται πίσω από την κοιλιά μας, ακριβώς κάτω από τον θώρακα, ένας σε κάθε πλευρά της σπονδυλικής στήλης. Η βασική τους λειτουργία είναι να φιλτράρουν περίπου 200 λίτρα υγρών το 24ωρο και να αποβάλλουν τις περιττές και επικίνδυνες ουσίες, με τη μορφή των ούρων. Επιπλέον, οι νεφροί χρησιμεύουν για:

• την παραγωγή ορμονών που διατηρούν την πίεση του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα
• την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα μας
• την παραγωγή βιταμίνης D, η οποία συμβάλει στη διατήρηση της καλής υγείας των οστών και των μυών

Πότε είναι απαραίτητες οι εξετάσεις για τη λειτουργία των νεφρών;

Υπάρχουν ορισμένες παθήσεις, όπως είναι ο διαβήτης και η υψηλή πίεση (υπέρταση), οι οποίες επηρεάζουν το πόσο καλά λειτουργούν τα νεφρά.

Η υπέρταση καταστρέφει τη δομή των νεφρών και επηρεάζει τη λειτουργικότητά τους. Υπολογίζεται ότι 1 στους 6 υπερτασικούς ασθενείς εμφανίζει και νεφρική δυσλειτουργία. Συνεπώς αν κάποιος είναι υπερτασικός, είναι σύνηθες ο γιατρός του να τον παραπέμπει για εξετάσεις που θα δείξουν αν έχουν επηρεαστεί και τα νεφρά.

Αντίστοιχα, μεγάλη απειλή για τα νεφρά αποτελεί και ο σακχαρώδης διαβήτης, ο οποίος, αν παραμείνει αρρύθμιστος, μπορεί να προκαλέσει μέχρι και νεφρική ανεπάρκεια. Γι’ αυτό και οι διαβητικοί πρέπει να κάνουν συχνά εξετάσεις για να βλέπουν αν ο διαβήτης έχει επηρεάσει και τα νεφρά τους.

Τέτοιες εξετάσεις απαιτούνται και σε περιπτώσεις όπου παρουσιάζονται συμπτώματα, όπως:

• Αιματουρία (αίμα στα ούρα)
• Δυσουρία (επώδυνη ούρηση)
• Συχνουρία (επείγουσα)
• Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης
• Οίδημα (σε χέρια, πόδια, αστραγάλους)
• Κόπωση και αδυναμία
• Δερματικά εξανθήματα
• Πυρετός και ρίγη

Επίσης, απαραίτητα είναι τα νεφρικά τεστ και για άτομα που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα (αντιφλεγμονώδη στεροειδή, αναλγητικά κ.ά) – ειδικά αν η λήψη τους είναι χρόνια.

Ποιες εξετάσεις είναι απαραίτητες για τον έλεγχο της λειτουργίας των νεφρών;

Υπάρχουν μια σειρά από εξετάσεις και μετρήσεις για να ελεγχθεί η λειτουργία των νεφρών. Οι βασικές από αυτές είναι:

• Γενική Αίματος
• Γενική ούρων
• Κρεατινίνη
• Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1C)
• Ουρία
• Ουρικό οξύ
• Σάκχαρο
• Υπέρηχος νεφρών
• PSA (για άνδρες)
• Μέτρηση Καλίου – Νατρίου
• Μικρολευκωματίνη ούρων
• Λόγος Αλβουμίνης / Κρεατινίνης (ACR)

Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδεχομένως να απαιτείται και η διενέργεια βιοψίας νεφρού.